zondag 7 december 2008

Naar Taca


De afgelopen twee weken zijn we eindelijk wat intensiever aan de slag gegaan in het veld. We hebben een contract afgesloten met een lokale NGO om ons te helpen met het uitvoeren van een Rurale participatieve diagnose. Dat houdt in dat we met alle leden van de gemeenschap gaan praten om te horen wat ze zelf nou eigenlijk zien als de grootste problemen en welke oplossingen ze daar zelf voor in gedachten hebben. De afgelopen week zijn we aan de slag geweest in Taca, een gemeenschap in het zuidwesten van Gambos. Voor hen die daar ook wel eens heen willen volgt hier de routebeschrijving: Ga naar het einde van de wereld. Daar aangekomen gaat u door in oostelijke richting. Bij de eerste baobab afslaan naar het zuiden en dan de weg vragen aa nmensen die u tegenkomt. U kunt ook de coordinaten 13°34‘ Oost en 17°57“ Zuid in uw Tom-Tom stoppen en dan de aanwijzingen van dat apparaat volgen.

Het dorp Taca bestaat uit een onbemande gezondheidspost, een politiepost in een vervallen huis, een waterpomp en een piepklein winkeltje dat alleen goedkope drank verkoopt. Wij hebben ons kamp opgeslagen naast de gezondheidspost en zijn van daaruit de afgelegen delen va nTaca gaan bezoeken. De mensen i nTaca leven van een beetje landbouw en vooral veeteelt. Als het nodig is, dan ruilen ze een koe, geit of kip voor meel, suiker, zout of zeep. Omdat we geen van die produkten bij ons hadden, viel het nog niet mee om een kip te kopen voor het eten. De eerste twee dagen hebben we tonijn uit blik en gezouten horsmakreel gegeten. De dere dag kwamen we een handelsreiziger uit Lubango tegen die zout en zeep had geruld voor kippen en geiten en van hem konden we kippen kopen.

Deze handelsreizigers zijn zowel een zegen als een vloek voor de lokale bevolking. Aan de ene kant zorgen ze voor de aanvoer van noodzakelijke levensbehoeften als zeep en zout, maar ze bieden ook steeds hogere prijzen voor vee omdat er grote vraag naar vlees is in steden als Lubango en Luanda. Deze hoge prijzen maken het stelen van vee aantrekkelijk. Nu was koeien jatten altijd een wezenlijk onderdeel van het leven in Taca, maar vroeger waren het neven die ee npaar koeien gingen stelen va nhun oom om de bruidsprijs te betaelen en hun eigen kudde op te starten. En omdat ze die koeien toch zouden erven en bovendien een paar dagen later hun oom bezochten en een mooi kado gaven, werd dat gezien als een voorschot op de erfenis en niet als diefstal. Maar tegenwoordig stelen sommige van die jongens alle koeien die ze krijgen kunnen en verkopen ze voor geld en drank aan de handelsreizigers. Sommigen gaan elfs met de gestolen koeien naar de veemarkt van Chibia om ze daar te verkopen en de opbrengst de besteden aan eten, luxe goederen en drank.

Een paar van de onverlaten zijn betrapt en aan de politie overgedragen, maar ze zijn meestal binnen een week weer thuis. De wet is gebaseerd op de oude gewoonten en ziet veediefstal dus als een interne aangelegen heid en niet als diefstal. Gefrustreerde veehouders beginnen nu te dreigen om het recht in eigen hand te nemen en de straffen die ze voorstellen zijn niet mis (ogen uitsteken, een voet afhakken). Voorlopig zal het wel niet zo ver komen, maar we gaan wel proberen om te helpen met het oplossen va ndeze situatie. The mensen zelf suggereren om een handelspost op te zetten in het district waar mensen hun veekunne verkopen, zodat er betere controle is op wie wat aan wie verkoopt.

Maar water en land blijven de belangrijkste focus van het project en de meeste mensen gaven an dat gebrek aanwater het grootste probleem was (nog net groter dan veedieven). We hebben samen met de mesnen voorlopig twee oplossingen gevonden. De eerste is de reparatie van een oude dam uit de koloniale tijd die lekt. Als we die repareren, dan ontstaat er een fors stuwmeer dat water kan leveren voor vee uit de wijde omgeving. De tweede is de reparatie van een enorme betonnen wateropslag tank (1 miljoen liter) en dee verbetering van de wateraanvoer naar die tank door het afdammen van een beekje.

Beide projecten zijn met relatief weinig geld te realiseren en bovendien technisch simpel uit te voeren,. Daat betekend dat we mensen kunnen leren hoe ze die reparaties in de toekomst zelf kunnen uitvoeren als dat nodig is.
Voor wie mij niet kent: Ik zit op de eerste rij, derde van rechts.